Het Italiaans katholiek onderwijs

Een vriendelijke Congolese medebroeder (mijn familie kent hem: de man met de sympathieke glimlach, die met ons aan tafel zat) had me uitgenodigd voor een halve dag van het congres van het katholiek onderwijs in Italië. Eerder deze week is Mgr. L. Van Looy daar geweest. Het thema van het congres is 'gemeenschap': wat betekent 'gemeenschap' in de katholieke school? Na een inleidend verslag van een wetenschappelijk onderzoek, spraken vier professoren: een psychologe, een sociologe, iemand uit de organisatieleer en een medebroeder-salesiaan over het kerkelijk-theologisch aspect.

Ik kan die drie uren van dat congres niet evalueren: ik heb er gewoon te weinig van begrepen en bovendien ken ik de context niet, zodat ik de inbreng onmogelijk kan situeren en begrijpen.

Wat me toch getroffen heeft was de inbreng van de verantwoordelijke van de oudercomité's. De moeder legde veel nadruk op de persoon van de leerling. Een zinnetje zindert nog na: "Zoals ons kind het huis verlaat, zo komt dat kind in de school binnen". Waarmee ze wilde benadrukken dat het over personen gaat, die ook leerling zijn, maar dat leerlingen veel meer zijn dan leerlingen.

De voorzitter vatte alles samen met drie korte zinsneden: het primaatschap van God (Vader, Zoon, Geest), het getuigenis (in onze tijd spreekt de daad meer dan het woord) en de persoon.

Achteraf vernam ik dat het katholiek onderwijs 8 à 10 procent van de Italiaanse kinderen en jongeren tot 18 jaar heeft. Al de rest gaat naar staatsscholen. Het probleem van de katholieke scholen is dat de staat slechts een klein deel van de lonen betaalt en dat de Kerk de rest moet bijpassen. Heel anders dus dan in Vlaanderen, waar alle personeelsleden volledig door de staat betaald worden en waar voor de werkingstoelagen de lat nu 92-100 is: de katholieken scholen krijgen 92 euro als de officiële scholen er 100 krijgen. Het verschil wordt verantwoord door de objectiveerbare verschillen. Zo moeten officiële scholen meer dan één levensbeschouwelijk vak aanbieden en kunnen ze geen leerlingen weigeren. Zo zijn er nog enkele verschillen.