donderdag 30 oktober 2008

Harry Potter

De laatste figuur die ik in Rome zou zoeken is wel Harry Potter, en al helemaal niet in een universiteit. Toch is hij één van de twee hoofdfiguren in mijn seminarie over Don Bosco. Dat seminarie is dinsdag gestart, omdat de professor nog in Berkeley moest zijn. Onze leuke Amerkiaanse salesiaan-professor doet ons twee delen van Harry Potter lezen. De eerste sessie heeft hij zich uitgeput om ons ontelbare gelijkenissen te laten zien tussen Harry en Jan Bosco.

De redenering is de volgende. Harry Potter slaat aan bij kinderen en jongeren en dus heeft Rowling een middel, methode gevonden om jongeren van deze tijd te boeien. Welnu, laat ons die methode zoeken en ons eigen maken en ze gebruiken om Don Bosco, het evangelie... aan diezelfde jongeren te brengen. Wel een creatief idee, al weet niemand van de vijf studenten wat daaruit zal komen.

We krijgen volgende dinsdag een literatuurlijst met studies over Harry Potter: psychologie, sociologie, filosofie, religie... Er worden dus serieuze studies gemaakt over het fenomeen Potter. De professor heeft spijt dat het volgende deel nog niet op de markt is. Daarin geeft Rowling meer uitleg over de achtergrond van een aantal namen, plaatsen, zowel uit de antieke oudheid als de Middeleeuwen en de moderne tijden. Ja, dus een cursus over Harry en Jan.

woensdag 29 oktober 2008

(Familie)bezoek

Gisterenavond werd ik in de vis-wattekes gelegd door alweer twee uiterst vriendelijke dames. En of het daar lekker was! En bijpraten... tijd de kort natuurlijk. Om naar huis (= universiteit) te komen moest ik door een echte wolkbreuk. Kletsnat tot op het vel! En ik kon bijna niet meer binnen: ik voorzag dat het later zou zijn dan de sluitingstijd van 23 uur. Maar een engel wachtte mij op aan het station: een heel vriendelijke Congolese medebroeder, die de speciale sleutel had. Oef!

Vandaag heb ik mijn oudste broer met zijn gezin rondgeleid, zes personen sterk. Natuurlijk ben ik dankbaar voor elk bezoek, en toch is het hemd nader dan de rok. Wat een feestelijke dag! Weer heel veel bezocht. Ik kon met hen iets bezoeken, wat ik nog niet kende: de Sint-Agneskerk op het Navonaplein. Een pareltje! En alweer een verhaal rijker.

Ja, dit is een echte feestweek. Want dit duurt nog twee dagen verder. Ook de regen van daarnet kan mijn vreugde niet temperen.

dinsdag 28 oktober 2008

Matras gekeerd

Er is een nieuwe herinnering naar boven gekomen. Ik ben soldaat geweest, eerst een maand in Gent, dan zeven maanden in het militair hospitaal van Keulen. Mijn stamnummer ken ik nog steeds van buiten: 77.29092. Dat nummer moesten we op elk moment kunnen afdrammen als een meerdere in rang daarom vroeg, of als we ons presenteerden om een gunst te vragen. De soldaten hadden de gewoonte om halverwege de termijn 'de matras te keren'. Uiteraard was dat een goede reden om eens in de stad te gaan eten en ... drinken.

Ik ben hier toegekomen op 25 augustus en vertrek terug op 24 december. Dus heb ik het voorbije weekend 'mijn matras gekeerd'. Het feestelijke is er alleszins bij met zoveel bezoek uit Vlaanderen.

De tweede helft lijkt altijd korter te zijn dan de eerste, omdat men natuurlijk vertrouwd is met de gang van zaken. In elk geval, de eerste lijkt mij ook al zeer snel voorbij gegaan te zijn. Ik zal dus maar genieten van elk moment dat ik hier mag zijn.

maandag 27 oktober 2008

Afsluiting bisschoppensynode

Een heel belangrijke activiteit van gisteren heb ik tot vandaag bewaard. Gisteren werd in de Sint-Pietersbasiliek de twaalfde bisschoppensynode afgesloten. Het onderwerp was de bijbel. Dat onderwerp past bijzonder goed bij dit paulusjaar.

Met ons viertal hebben we die viering meegemaakt. De paus ging uiteraard voor en alle synodevaders waren aanwezig. Een mis van meer dan 1,5 uur. Wel lastig, want we hebben heel de tijd moeten recht staan. Jammer dat er in onze buurt zoveel gebabbeld werd, want daardoor kon ik de preek niet volgen, tenzij hier en daar een stuk. Zo verstond ik de woorden die de paus tot de bisschoppen en katholieken van China richtte, heel bemoedigend. En ook nu weer de mooie gezangen, met prachtige solostemmen.

Eén van de drie dames had in haar documentie iets gevonden van de Capo Santo, een kerkhof in het Vaticaan, waar trouwe katholieken begraven zijn, die Duits en Nederlands spraken. We mochten inderdaad zowaar voorbij de Zwitserse wachten en een politiebeambte, zomaar het Vaticaan in, om naar dat kerkhof te gaan. Er liggen vooral Duitssprekenden, maar we erkenden toch ook enkele Nederlandse en Belgische namen. Ook dat kerkhof was een nieuwigheid voor mij. We waren wel verrast daar een tractor te zien rondrijden! Op een aanhangwagen lagen grote houten blokken die men voor een heel brede trap of een podium zou kunnen gebruiken.

zondag 26 oktober 2008

Nieuwe ervaringen in Rome

Vandaag was het de tweede en laatste dag met de drie charmante en heel vriendelijke Vlaamse dames. Ze stimuleerden mij gisteren om ook eens iets te bezoeken dat voor mij nieuw was. Dat hebben we dan ook gedaan. Vandaag heeft Trastevere me erg bekoord. Letterlijk betekent dit 'over de Tiber'. Het is een wijk van Rome, waar het heel rustig en gezellig is. Een paar prachtige kerken, leuke restaurantjes, nauwe straatjes, een mooie wandeling met trappen en al... Bovendien zagen we de pyramide van Rome, wat ik een belachelijk idee vind: pyramiden horen thuis in Egypte. En werkelijk, achter die pyramide, een kattenopvangcentrum, waar een groepje dierenliefhebbers katten eten geven, verzorgen, enzoverder en waar mensen zomaar wat kattenvoer brengen. Kinderen kunnen er met de katten omgaan... Het zijn werkelijk een soort vip-katten.

Het heeft me goed gedaan eens twee dagen uit de studies weg te zijn, Nederlands te kunnen spreken, nieuws uit Vlaanderen te sprokkelen en eens niet steeds te moeten zoeken naar de juiste verwoording, grammatica... Want dat is momenteel wel het lastigste aan deze Romeperiode: als het over diepere en meer genuanceerde zaken gaat, schiet mijn Italiaans tekort. Veel geduld is dan nodig, voor de anderen die met mij leven, maar ook voor mijzelf. Maar de voordelen van deze Rome-ervaring zijn zo groot, dat ik dit nadeel gemakkelijk te dragen is.

De drie mannen van deze dames mogen gerust zijn: ze stellen het hier zeer goed en zullen vol enthousiasme en nieuwe bagage terug thuis komen.

zaterdag 25 oktober 2008

Verovering

Vandaag ben ik samen met drie Vlaamse dames Rome gaan veroveren. Ze waren bijzonder sportief en zo hebben we zeer veel gezien. Ze hebben me bovendien verwend, tot en met. En morgen volgt nog zo'n dag alstublieft. Zaterdag in Rome betekent zeer veel volk op de baan, zeker in de winkelstraten. Soms was het echt 'op de koppen lopen'. Maar een kermis is een geseling waard, niet? Mij hoor je niet klagen. En nu op naar het winteruur.

vrijdag 24 oktober 2008

Bezinning

Deze avond was er bezinningstijd voor onze gemeenschap, van 17 tot 19.30 uur. Een medebroeder sprak ons over Paulus (we zijn in het Paulusjaar) en over het lijden dat hij doormaakte omdat hij voor Jezus Christus leefde, preekte... Hij maakte de band met Don Bosco en heel even met ons gemeenschapsleven. Een indringende bezinning, die we volledig op papier meekregen, met vier vragen die naar ons leven gaan. De man die sprak is tegen de 80 aan, maar spreekt nog vol vuur, heel duidelijk en indringend. Hij bezit zijn stof volkomen, hij spreekt 'uit de buik'. Zalig, zo'n mensen!

Morgen begint een bezoekersweek. Dat komt natuurlijk door de vakantie in België. Er komen drie groepjes, in totaal 11 personen. Ik zie er echt naar uit. Nog eens mijn taal kunnen spreken, nieuws uit ons leuke landje, aangenaam gezelfschap...

donderdag 23 oktober 2008

Verkiezingen

Sedert het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) heeft men in de Kerk een vorm van democratie ingevoerd. Zo wordt sindsdien in onze congregatie elke gemeenschap overal ter wereld bestuurd door enkele vaste functies: directeur, vicaris (nummer twee dus), econoom, en vertegenwoordigers van de grote werken bij de gemeenschap, bv. de school... Daarnaast mogen de medebroeders zelf 1 of 2 (naargelang de grootte van de gemeenschap) medebroeders aanduiden, die hen vertegenwoordigen in het bestuursorgaan, dat wij 'raad' noemen. Deze laatsten worden verkozen voor één jaar, maar zijn telkens herverkiesbaar.

Vandaag was het hier dus verkiezing. Niet eenvoudig in zo'n grote gemeenschap. Ik ken zelfs nog niet alle namen, laat staan bekwaamheden, tekorten, verantwoordelijkheidszin... Er waren 56 stemgerechtigden. Was verkozen in de raad die de helft plus één stemmen kreeg, dus 29.

Uiteraard is de procedure vastgelegd in onze constituties. Ik bespaar de lezer die technische kant van de zaak, maar het is objectief heel rechtvaardig en zinvol.

Zo hebben we dus twee medebroeders gekozen.

En welke naam werd het eerst genoemd bij de allereerste ronde (we hebben vijf keer één naam op een briefje moeten schrijven)? Juist ja, 'Eric'. Wat dom, want ik vertrek hier op 24 december en de gekozene is raadslid tot eind juni en als hij volgend jaar nog hier is, tot eind oktober. Gelukkig was er maar één medebroeder die mijn naam op zijn briefje schreef, want het is uiteraard een verloren stem.

woensdag 22 oktober 2008

Wat heb ik vandaag op school geleerd? 3

Na twee weken hebben we eergisteren de cursus kunnen kopen van de spiritualiteit van het religieuze leven en het priesterschap. Het is de enige cursus, die niet over Don Bosco spreekt. Daar ik geen andere taken heb, ben ik die cursus beginnen studeren, door de belangrijkste stukken te vertalen in het Nederlands. Het grootste gedeelte in tekst, de mooiste paraltjes in een powerpointpresentatie. Ik heb nu 30 van de 106 bladzijden op die manier verwerkt.

De pareltjes voor de powerpointpresentatie komen allemaal uit officiële kerkelijke documenten. Door het vele werk en ook omdat we die cultuur niet hebben, heb ik nooit die documenten gelezen. Ze zijn ook lang, ingewikkeld en moeilijk van taal. Daarom ben ik blij dat de professor er de mooiste stukje uitgehaald heeft en ze heeft samen gebracht in de cursus, telkens met een korte uitleg over de documenten.

Wat een schat! Ik ben bijzonder enthousiast over wat de professor ons aanbiedt, maar natuurlijk ook over die pareltjes van spiritualiteit. Er zitten werkelijk verrassende stukjes tussen. Daar kunnen we van leven.

Een sabbatjaar geeft natuurlijk de kans om daar eens rustig bij stil te staan. Ik ervaar hier de vrijheid (vandaag heel de dag, want geen enkele les) om mij daarin te verdiepen. Ik hoef me over niets anders druk te maken. Wie zei ook alweer dat ik 'fortunato' ben, een geluksvogel? Ik dank God en mijn oversten voor deze uitzonderlijke kans. Moge mijn studie vrucht dragen in mijn persoon en leven en door mij voor anderen.

dinsdag 21 oktober 2008

"Niets"

Samenleven in een mondiale gemeenschap, geeft ook een mooie uitwisseling van gezegden, eigen aan de verschillende culturen. Twee voorbeelden.

Een sympathieke, enthousiaste oude medebroeder (rond de 80) nam het avondwoordje over (een gewoonte bij Don Bosco, eerst en vooral bij de internen), toen er plots geen oversten waren en er geen vervanger was aangeduid. Hij begon met een mooi gezegde: "Als de paarden buitenshuis moeten werken, moet de ezel de kar trekken."

We drinken hier zowat alle mogelijke grappa's van de hele wereld. Zo waren we aan tafel eens aan het praten over alcoholisme. Wereldberoemd is het vodkagebruik bij Russen en Polen. Welnu, in Polen bestaat een uitdrukking voor "niets": "Een fles vodka voor twee personen".

En ondertussen blijft het maar zomeren. Daarnet ben ik nog een uurtje gaan wandelen in korte hemdsmouwen en de zon geeft nog volop warmte. Uit de wind en in de zon zeker 25 graden. Maar voor donderdag geeft men regen.

maandag 20 oktober 2008

Ik moet tien jaar in Rome blijven

De professoren geven maar titels, artikels, boeken... op, die we 'kunnen' lezen, maar 'we zijn niet verplicht'. Het is zo'n berg, dat ik minstens tien jaar hier moet blijven, om zelfs maar een klein deel ervan te lezen. Er is zoveel studiemateriaal over Don Bosco en alles wat met hem te maken heeft! Don Bosco zelf heeft een ongelooflijk groot volume teksten geschreven en uitgegeven of verstuurd. Er zijn op dit moment 1174 titels bekend. En daarnaast nog eens een eindeloze reeks brieven die hij aan individuele persoon verstuurde. Men vindt af en toe nog een nieuwe brief van hem.

Reeds tijdens zijn leven werd veel over hem geschreven: boeken, krantenartikels, artikels in tijdschriften... Ik las een viertal jaar geleden een Vlaamse thesis (voor een licentie geschiedenis) over wat in België over Don Bosco geschreven werd, tijdens zijn leven en tot ver in de twintigste eeuw. Al een heel groot volume. En zo was dat in Frankrijk, Spanje, vele Europese landen (tot in Rusland toe), in Zuid-Amerika en zovele andere plaatsen in de wereld.

En na zijn dood zijn nog eens heel veel zaken geschreven, over hem en over ons salesiaans opvoedingssysteem, wat we kort benoemen met 'preventief systeem'. En nog dagelijks zien nieuwe teksten het licht.

Maar wees gerust: op 24 december neem ik het vliegtuig richting Vlaanderen.

zondag 19 oktober 2008

Honden

Deze voormiddag heb ik opnieuw twee mooie plaatsen bezocht.

Vooreerst de basiliek van de Heilige Paulus. Het is het Paulusjaar en in deze basiliek is de bisschoppensynode begonnen, die nu aan de gang is. Voor mij is dit de laatste grote kerk van Rome, die ik nog niet kende. Er zijn er vier: Sint-Pieter, Sint-Paulus, Sint-Johannes en Maria de Meerdere. Ook Sint-Paulus is een enorme kerk. De oudste delen zijn van de vierde eeuw. De basiliek van toen is gebouwd door de eerste christelijke keizer, namelijk Constantijn. Maar ondertussen is er een heel nieuwe basiliek opgetrokken, boven op het graf van de heilige Paulus. Door een glas kan men een zijwand zien van de marmeren sarcofaag, waarin hij begraven ligt. En daarboven, in een klein afgesloten kastje, ziet men een ketting met negen ringen. De traditie zegt dat dit een stuk van de ketting is, waarmee Paulus vastgebonden is geweest, toen hij hier in Rome gevangen zat. Er staan twee enorme beelden: Petrus en Paulus. En van alle pausen is er een afbeelding, ook reeds van Benedictus XVI.

Dan ben ik naar de pizza van de vier fonteinen geweest. Toen Don Bosco de eerste keer naar Rome is gekomen, in 1858 (hij was toen 42-43 jaar), heeft hij daar twee maanden gewoond, bij een adellijke familie, die hij ook in Turijn had leren kennen. In het kerkje daar tegenover heeft hij zijn eerste mis hier in Rome opgedragen. Tijdens die twee maanden heeft hij aan de toenmalige paus Pius IX gevraagd of het goed zou zijn een congregatie te beginnen. De paus heeft hem daarin aangemoedigd. Pius IX heeft zeer veel goeds gedaan voor onze congregatie.

En toen ik na het middageten op mijn kamer kwam, kleefde er een hondendrol onder mijn rechterschoen. Het geurtje deed een lampje branden. Er liggen in Rome zeer veel hondendrollen. Het is werkelijk een vuile stad! Een stad vol contrasten. Je kan hier het allermooiste zien (bv. de Sixtijnse kapel, de Mozes van Michelangelo, zoveel kunst...), maar ook het allersmerigste. Containers voor het vuil zitten proppensvol, puilen uit, zijn omringd door zakken vuil, en het wordt maar niet opgeruimd. Je raakt eraan gewend, tot het op je kamer smerig begint te stinken... Wat moet de jonge dame uit Parijs wel niet gedacht hebben? Op de bus terug vroeg ze welke bus ze moest nemen om naar de nieuwe Ikea te gaan. Ik legde het uit en we hebben een mooi babbeltje gehad, onder andere over Don Bosco. Als ze nu maar niet steeds een onaangename geur ruikt, telkens als ze 'Don Bosco' of de salesianen hoort vernoemen...

zaterdag 18 oktober 2008

Wat heb ik op school geleerd? - 2

Deze week viel het accent op twee zaken.

Vooreerst is onze congregatie bijna 150 jaar oud, namelijk op 18 december 1859. Op die dag legden 22 medebroeders hun eerste geloften af in de handen van Don Bosco, op zijn kamer. Onze congregatie zal dat volgend jaar uitvoerig vieren. In de lessen hebben we het begin gezien, hoe Don Bosco te werk ging. Hij moest namelijk uiterst delicaat zijn: de tijd was tegen het kloosterleven. Een minister had net zowat alle kloosters gesloten en verboden, behalve die nuttig waren voor de maatschappij (onderwijs en personenzorg). Het mag een wonder heten dat juist die minister aan Don Bosco voorstelde om een congregatie op te richten om zijn werk te bestendigen. Maar er moest een nieuwigheid zijn. Uiteraard moesten de leden religieuzen zijn voor de Kerk, maar - en dat was nieuw - moesten de leden alle burgerrechten en -plichten behouden voor de staat. En zo gebeurde het ook, met goedkeuring en stimulans door de toenmalige paus, Pius IX, die Don Bosco zeer genegen was.

Ten tweede viel het accent op een brief die Don Bosco aan zijn salesianen schreef, direct nadat de congregatie door Rome goedgekeurd was, namelijk in 1869. Hij beklemtoont erin dat we de constituties goed en stipt moeten naleven en dat er een goede communicatie moet zijn tussen de salesiaan en zijn directe overste.

vrijdag 17 oktober 2008

Immigranten

Staking! Niet in onze universiteit, maar de bussen, trams, metro's... En ook in Italiaans onderwijsland is er onrust. Er zullen wel meerdere problemen zijn, maar ik haal er twee uit, die mij in het oog springen.

Vroeger was er in de lagere school één leraar voor een klas. In Italië kozen ze een tijd geleden om er twee te plaatsen. Dat heeft natuurlijk als voordeel dat elke leraar zich maar in de helft van de vakken hoeft te specialiseren en zich dus beter kan specialiseren. Het nadeel is dat de kinderen zich moeten aanpassen aan twee leraars. De regering wil nu terug naar één leraar gaan. Protest uiteraard, voor- en tegenstanders...

Er is - ten tweede - een voorstel om immigranten, die geen Italiaans kennen, in afzonderlijke klassen te groeperen. Uiteraard protest, voor- en tegenstanders. Het woord racisme ligt op de tongen. Ook het woord integratie en ga zo maar verder. In Italië zijn 7,7 % immigranten. Elk jaar komen er ongeveer 50 000 binnen (gemiddelde van de laatste tien jaren).

Dit laatste brengt voor mij nóg een herinnering naar boven, deze keer uit mijn laatste periode in Don Bosco Sint-Denijs-Westrem. Het procent immigranten is er niet al te hoog. Maar de taal is voor sommige leerlingen wel een probleem. Alle onderwijsmensen uit het kleuter-, lager en technisch en beroepsonderwijs kunnen daarvan meespreken. Dàt het een probleem is, staat vast. Maar hoe het oplossen? Het probleem is scherp, want de immigranten komen uit zowat alle landen ter wereld. De moedertaal is dus telkens anders. Begin er maar aan! Respect voor de taalleraars die de betreffende kinderen en jongeren onze taal leren in groepen met zoveel diversiteit.

In een vreemd land leven is ook de problemen van dat land voelen, horen, trachten te begrijpen.

donderdag 16 oktober 2008

Herinneringen

Het woord 'herinneringen' heeft al vaak door mijn hoofd gespeeld tijdens deze weken in Rome.

De eerste simpele, verhakkelde zinnetjes in het Italiaans brachten me terug naar de tijd dat ik leerde spreken. De gevoelens van "ikke goed geslaapt" en dergelijke kwamen naar boven. Ook in het Italiaans maakte ik aanvankelijk dergelijke zinnetjes met dergelijke kinderlijke fouten.

Hier wordt vaak de rozenkrans gebeden. 's Avonds na het avondeten zie je groepjes vrijwillige salesianen buiten op en neer gaan, terwijl ze de rozenkrans bidden. Soms doe ik mee, soms bid ik alleen. Het roept de herinneringen op in ons gezin. Vooral als er iemand ernstig ziek was of op sterven lag. Deze herinneringen gaan terug tot mijn 6-7 jaar, denk ik.

Toen ik de Italiaanse woordjes aan het leren was voor mes, lepel, hond... voelde ik me terug in de lagere school van mijn geboortedorp Meigem, toen ik voor het eerst wat Frans geleerd heb. Ook toen: couteau, chien...

Het bezoek in Ostia, het havenstadje van meer dan 2000 jaar geleden, bracht me terug in Don Bosco Zwijnaarde, waar ik zes jaar Latijn leerde, met heel die cultuur van toen. Bij de eerste woordjes zaten ook 'slaaf' en 'dominus' en 'domus' ertussen, woorden die vaak terugkomen in de uitleg uit die tijd.

Zo vaak vragen we hier naar elkaars talenkennis. Het brengt me terug naar dezelfde collegetijd, waar ik het geluk had vijf talen te mogen leren.

Toen de lessen aan de universiteit hier begonnen, voelde ik me terug in mijn Leuvense tijd, eerst aan het Centrum voor Kerkelijke Studiën (filosofie), drie jaar later aan de KULeuven.

Nu we werkjes moeten maken en teksten moeten schrijven en ik in een gemeenschap leef waar velen aan hun licentiethesis werken, voel ik terug het lange werk aan mijn licentiaatsthesis. Sommigen vragen er wel eens naar en dan kan ik vertellen.

En zo zit dit sabbatjaar vol activiteiten, die mijn verleden terug naar boven brengen. Ook in Lourdes had ik dat. De eerste keer dat ik Lourdes bezocht, was als soldaat in Keulen, met de militaire bedevaart. Heel die periode van acht maanden was er terug, helder en klaar.

Zo mogen vergeten stukken er terug bij horen. Het mooie is, dat ik telkens globaal gesproken dankbaar ben over elk van die periodes. De effecten op lange termijn waren groot en belangrijk. Mijn hart is vol dankbaarheid voor mijn leven zoals het tot nog toe geweest is.

woensdag 15 oktober 2008

Plechtige opening academisch jaar

Vandaag werd het academisch jaar plechtig geopend. Geen lessen, al veranderde dat niets aan mijn schema, want op woensdag heb ik nooit les.

Het begon met een eucharistieviering, voorgegaan door de tweede man in onze congregatie, Don Bregolin (opvolger van Mgr. Luc Van Looy). Het studentenkoor heeft prachtig gezongen: jonge liederen, jeugdig begeleid. Op één week hebben ze dat klaar gestoomd. Petje af! De preek was heel mooi en diep. Verder opnieuw een traditionele viering.

De mis begon voor mij wel een beetje eigenaardig. De meeste priesters moesten op voorhand plaats gaan nemen op gereserveerde plaatsen. Ik kwam dus zowat tien minuten voor het begin binnen. Een salesiaan-professor kwam zo wat naar mij toegelopen: "Je bent toch van België?" Toen bracht hij mij pardoes naar een gewichtige meneer, die de Ruandese ambassadeur in Brussel vertegenwoordigde. Ik was op niets voorbereid. Geen uitleg over wat men van mij verwachtte. De heer had een voorbehouden plaats bij andere (vertegenwoordigers van) ambassadeurs. Ik kon daar toch niet tussen gaan zitten. En hij kon toch niet tussen de priesters komen plaats nemen. En bovendien mag men in de kerk niet praten; daar houdt men zich hier gelukkig nogal goed aan. We hebben enkele woorden gewisseld en ik heb me toen maar verontschuldigd. Ik ben nog even gaan zoeken naar onze Ruandese medebroeder, maar die was speurloos. Gelukkig stond er geen verborgen camera... Het zou wel iets geweest zijn voor banana split!

Daarna de plechtige opening. Het geheel viel me tegen. Veel te bombastisch, hoogdravend en veel te lange toespraken. Ik miste vooral de inbreng van de studenten en van jonge mensen in het algemeen. We zijn toch een salesiaanse universiteit. Dé hoge gast was onze medebroeder Kardinaal Bertone, staatssecretaris van de paus, zeg maar nummer twee van de katholieke Kerk, begeleid door twee monseigneuren en een paar lijfwachten. Zijn toespraak was zwaar en veel te lang. Gelukkig was er een interuniversitair koor dat driemaal zong, zelfs zesstemmig. Prachtig.

Na de opening zagen we de politie en de lijfwachten buiten voor de ingang van de universiteit op de kardinaal staan wachten. Ze waren met minstens drie auto's gekomen.

De wijn en de poescafé aan tafel maakten veel goed. Er was wel veel kritiek op de academische zitting. Vorige jaar moet het nog erger geweest zijn. Toch ben ik blij dat ik dit eens meegemaakt heb. Alweer een uitzonderlijke ervaring rijker.

dinsdag 14 oktober 2008

Varia 3

Vanavond is er opnieuw een rozenkransgebed voor alle inwonenden, omdat de moeder van een salesiaan gestorven is.

Als ik terugkeer, zal ik in een circus kunnen optreden! Het is immers een hele kunst om met een bord soep van het buffet op je plaats te geraken, laverend tussen al dat jong geweld, die praten, springen... Tot hier toe nog geen enkele keer gemorst: het is een wondertje.

Vandaag ben ik naar een enorm grootwarenhuisgeweest. Veel kleerwinkels (alweer), de post, Auchan zit erin, gelegenheden voor koffie, maaltijden... Een vrij nieuw complex, heel netjes en ordelijk. Op 25 minuten te voet van hier. Een mooie wandeling. Het valt mij op hoeveel plaats er is tussen de rekken. Het geeft veel rust en het maakt de zaak heel overzichtelijk. Ik betaalde voor het eerst in mijn leven automatisch, dus zonder cassierster. Dit kan natuurlijk enkel voor kleine hoeveelheden.

Het weer is nog steeds zomers. Tussen 11 en 17 uur halen we nog meer dan 25 graden, en dat vele dagen na elkaar. Het is echt vast weer.

Ik heb een vriendelijke congolese medebroeder bereid gevonden om mijn taken en dergelijke uit te printen. Ik zit hier natuurlijk zonder printer. Hij is mijn buur en dus is het heel praktisch. Al mijn taken zijn gemaakt, doorgemaild naar de professoren en uitgeprint. Het geeft een goed gevoel.

Ik ben de folders voor de twee Taizéreizen van 2009 aan het klaar maken.

maandag 13 oktober 2008

Zelfstandig studeren

De tweede week van de lessen is begonnen. Tijd om een eerste aspect van de didactiek te beschrijven. De professoren goochelen graag met het begrip 'Bologna'. Dat staat voor de Europese richtlijnen voor het hoger onderwijs, zodat men in de verschillende Europese landen de diploma's kan vergelijken en valoriseren. Voor sollicitaties, aanwervingen, benoemingen, loonbepalingen... is dat natuurlijk uiterst belangrijk. Er is immers veel beweging in Europa, ook van gediplomeerden.

Welnu, Bologna heeft ook iets gezegd over de didactiek, onder andere over de verhouding tussen het aantal uren lesvolgen en het werk dat de proffen moeten meegeven om buiten de lessen te doen. Iedere prof heeft reeds de eerste les werk opgegeven. Altijd valt er wel iets te lezen, samen te vatten en daarna te beschrijven. Ze spreken wel over tien regels als eindproduct, maar dat is een hele opgave, als je dat in een andere taal moet doen. Vandaag heb ik mijn eerste 'huiswerk' doorgemaild naar een professor en het tweede is voor 60 % klaar.

Ik weet uit mijn ervaring als leraar en als godsdienstinspecteur dat mensen slechts 20 % onthouden van wat ze horen (een prof die in de les uitleg geeft), maar 80 % van wat ze zelf opzoeken en verwerken. Het is dus een goede zaak. En ik leer mijn Italiaans, zowel passief als actief.

Ik heb me overigens vandaag niet ingeschreven voor verdere lessen Italiaans. Men gaat immers maar tot het niveau 1b, dat ik gevolgd heb, en waarover ik examen heb afgelegd. Enerzijds jammer, anderzijds kan ik mijn tijd dan weer meer gebruiken voor het studiewerk waarvoor ik hoofdzakelijk naar hier gekomen ben.

zondag 12 oktober 2008

Paus als slaaf

Eerder kon je lezen dat we op 3-4 oktober bij de Paulijnen waren. Daar hing een prachtige grote foto in één van de ontmoetingsruimten. Johannes-Paulus II staat erop, helemaal in het wit gekleed, in een holte van een muur. Hij kijkt in de verte. De wind speelt met zijn kledij.

Een drietal zwarte medebroeders vertelden mij de betekenis van die foto. Op één van zijn reizen was hij in Afrika en wilde per se in die open ruimte in die muur gaan staan. Het was één van de vertrekpunten van de slaven. Beneden in de gebouwen waren de kerkers en via die deur-zonder-deur werden de slaven op schepen geladen om te vertrekken naar verre landen, bijvoorbeeld Amerika. De medebroeders vertelden met voelbare emotie over zovelen van hun volk die de slavernij tegemoet gingen. Om nooit meer naar hun continent terug te keren. Om misschien op zee al te sterven en overboord gegooid te worden. Mensen zonder enige waarde in de ogen van hun meesters. Koopwaar, werkkrachten, economische eenheden.
De medebroeders respecteren tenzeerste dat die paus in de schoenen van die duizenden slaven wilde gaan staan, om een halt toe te roepen aan die onmenselijkheid. Om te zeggen dat ze vooreerst mensen waren, kinderen van God. Daar heeft de paus de slavernij veroordeeld.

Het verhaal heeft me diep ontroerd. Wat een diep menselijk leed vertegenwoordigt die holte in de muur!

zaterdag 11 oktober 2008

Franciscus van Assisi

Onze gemeenschap organiseert geregeld een uitstap. Vandaag was dat de hele dag. We zijn vertrokken rond 7.50 uur en terug thuis gekomen even voor 20 uur. We zijn naar de streek van Rieti en Terni geweest, om de secundaire plaatsen van Franciscus van Assisi te bezoeken. Hij is naar Rieti gekomen omdat de paus van toen in deze stad verbleef. Franciscus wilde toen zijn definitieve tekst voor de regel van de franciscanen schrijven. We hebben de grot gezien waar hij dat gedaan heeft. Het verhaal zegt dat hij van Christus zelf de tekst gekregen heeft.

Hij heeft ook een oogziekte gehad en moest geopereerd worden. In die tijd een pijnlijke en riskante zaak. Net voor de operatie bad hij tot het vuur waarin de messen ontsmet werden, om hem genadig te zijn. We hebben het kamertje bezocht waar die operatie doorgegaan is.

Ook bezochten we een kerkje waar hij vier maanden verbleven heeft, gebeden, gepreekt... En de plaats waar hij zijn wereldberoemd vredesgebed schreef, waarin hij God dankt om broeder zon, zuster maan...

Overal zagen we hetzelfde: hij leefde in grotten, sliep op de rots en gebruikte een steen om 's nachts zijn hoofd op te laten rusten.

Zeker is dat deze grote heilige en zijn orde een enorme invloed gehad hebben op de geschiedenis en ze hebben dat nog steeds. Dit lijkt een voorbereiding te zijn voor mijn verblijf in Jeruzalem, want ook daar zijn franciscanen de gastheren.

We zijn gaan eten in een heel fijn en mooi restaurant met een naam die u kan laten raden hoe lekker de maaltijd wel was. Vertaald moet het ongeveer zo klinken: 'Pauselijk restaurant'.

Tenslotte hebben we de 165 m hoge waterval van Marmore bezocht. Wie op internet wil gaan kijken: 'Cascata delle Marmore', in de buurt van Terni, ten zuidoosten van deze stad. Echt wel een bezoekje waard, als je in de buurt zou zijn. Het was een echte picknickdag (zeker 25 graden in de zon) en de zon speelde heel mooi in de opwaaiende vochtdruppels.

Het is meteen een dag om elkaar beter te leren kennen. Ik had onder andere een heel fijne ontmoeting met onze medebroeder uit Sri Lanka, een land waar oorlog is, niet in zijn streek, maar er sneuvelen toch heel wat jonge mensen. Zo hebben we hier nog enkele mensen uit oorlogsgebieden, zelfs uit Irak.

Alweer een dag waar ik heel dankbaar voor ben.

vrijdag 10 oktober 2008

Franse Revolutie

Deze eerste lesweek is achter de rug. Mijn laatste grootste vraag is opgelost: kan ik de professoren volgen in een taal die ik nog maar net geleerd heb? Dat valt best mee. Gelukkig spreken de professoren niet het meest ingewikkelde Italiaans. Ze moeten uiteraard rekening houden met de vele niet-Italianen die hier studeren. Maar de onderwerpen zijn niet nieuw voor mij. Het meeste van wat ze zeggen, heb ik ooit al wel eens gehoord. En het nieuwe kan ik gemakkelijk opnemen, omdat ik er reeds een goed kader voor heb. Ik kan zowat 90 tot 95 % verstaan.

Mijn week was beheerst door de Franse Revolutie. Men bestudeert hier Don Bosco al lang niet meer enkel als persoon, maar men begint met de 'omgeving' te bestuderen om hem vanuit zijn situatie te begrijpen. Welnu, Don Bosco is geboren in het jaar waarin Napoleon definitief ten onder ging, en wel in ons aller Waterloo. De ongelooflijke spanning, met oorlogen, geweld, verbanning van de pausen, bezetting van vele landen, ook de pauselijke staten... doet ons heel wat beslissingen van Don Bosco begrijpen. Ik heb net een hoofdstuk gelezen over de Franse Revolutie, geschreven door een Amerikaanse salesiaan. Bijzonder degelijk en modern. Zo beschrijft hij uitvoerig wat - naast grote nadelen - de voordelen waren van de Franse Revolutie. Het boeit mij uitermate sterk.

donderdag 9 oktober 2008

Overlijdens

De dood komt ook in onze gemeenschappen hier binnen. Tot nog toe hoorde ik van vier mensen. De eerste was een Spaanse medebroeder, die in Rome (niet aan deze universiteit) kwam studeren. Op zijn reis naar hier overleed hij plots in Civittavecchia (dicht bij Rome). Hij was dus nog jong.

De tweede was de broer van de overste van mijn eerste gemeenschap hier. Hij was heel ziek. Een Indiër. Niet meer heel jong, maar ook niet oud.

De derde was de neef van een Afrikaanse medebroeder. 22 jaar en gestorven aan kanker.

De vierde was de vader van een medebroeder uit de Filippijnen. Niet ziek, maar plots gestorven. 68 jaar.

Er is hier een mooie gewoonte. Dezelfde avond van de dag waarop het overlijdensbericht binnen komt, komen alle bewoners die vrij zijn, samen in de kerk van de universiteit om de rozenkrans te bidden voor de overledene en zijn familie- en vriendenkring. Dat maakt wel indruk: van de afgevaardigde van de algemeen overste tot de jongste student in alle eenvoud de rozenkrans bidden. Het voordeel is dat er geen voorbereiding aan is. Dit ritueel is altijd klaar en iedereen weet hoe het verloopt. En zo leeft iedereen mee met de getroffen medebroeder, zijn familie, zijn salesiaanse provincie, zijn land...

woensdag 8 oktober 2008

Landen

Nu we de lijst van de gemeenschap hebben, kan ik een overzicht geven van de landen die in onze gemeenschap vertegenwoordigd zijn. Ik geef ze per continent en dan alfabetisch. Het cijfer tussen haakjes is het aantal mensen van dat land.

Afrika (18): Burkina Fasso (1), Congo (7), Ethiopië (3), Gabon (1), Guinea (1), Mozambique (1),
Nigeria (1), Ruanda (1), Tanzanië (1), Zambië (1).
Amerika (13): Bolivië (1), Brazilië (2), Chili (1), Colombië (2), Dominicaanse Republiek (1), Haïti
(2), Mexico (4).
Azië (17): China (1), Indië (11), Japan (1), Sir Lanka (2), Vietnam (1), Zuid-Korea (1).
Europa (18): België (1), Italië (7), Polen (4), Slovakije (1), Spanje (4), Rusland (1).

Als je goed telt, komt je aan 66, terwijl ik eerder van 65 gesproken heb. Dat komt omdat ik in december naar België kom en de laatste pas in december hier zal zijn.

Voor mij betekent dit een enorme rijkdom. Elke medebroeder helpt mij om mijn wereldbewustzijn te verruimen en te verdiepen. We zijn allemaal gewone mensen, die op de eerste plaats zeer veel gemeenschappelijk hebben. De meeste dingen doen we op dezelfde manier. Psychologisch en lichamelijk zitten we in grote lijnen op dezelfde manier in elkaar. Allen hebben we ouders, broers, zussen, familie, buren, vrienden, kameraden... die met ons meeleven. Allen delen we dezelfde roeping als christen, als religieus en/of priester. En zo kan ik nog lang doorgaan. Dit laten doordringen en dit doorleven helpt om de verschillen te aanvaarden, te respecteren en ze als een aanvulling te zien van mijn eigen tekorten. Want noodzakelijkerwijs zijn we allen beperkt in ons menszijn. En boven alles is voor mij belangrijk dat we allen door onze God van liefde gewild en geschapen zijn en door zijn Zoon Jezus Christus verlost. Dat is de meest fundamentele band die mensen met elkaar hebben en die alle andere menselijke niveau's ver overschrijdt.

dinsdag 7 oktober 2008

Eerste lesdag - de universiteit

Deze morgen had ik de eerste les. Ik heb in totaal 14 uren les, verdeeld over vijf cursussen:
~ De spiritualiteit van Don Bosco (voor mij is dit de belangrijkste cursus)
~ Studie van de geschiedenis, de economie en de maatschappij ten tijde van Don Bosco; dus over de situatie waarin Don Bosco leefde
~ De geschiedenis van de congregatie en de salesiaanse werken
~ Seminarie over de salesiaanse spiritualiteit
~ Theologie en spiritualiteit van het gewijde leven en het priesterschap.
Daarbij kan dus nog de cursus Italiaans voor gevorderden komen.

De universiteit telt ongeveer 1800 studenten (getal dat ik tot nog toe hoorde), verdeeld over de volgende faculteiten: theologie, filosofie, kerkelijk recht, pedagogische wetenschappen, sociale communicatie, christelijke en klassieke letteren.

Het is duidelijk dat de UPS een echte katholieke universiteit is, met een wereldwijde uitstraling. Daarom zenden vele bisschoppen en kloosteroversten hun leden naar hier. Bovendien is er een nadrukkelijk accent op Don Bosco.

Na de inleiding zijn we deze morgen even in de supermoderne bibliotheek geweest. De professor toonde ons de werken over Don Bosco en de verzameling van wat Don Bosco zelf geschreven heeft. Er staat ook een Nederlandstalige versie van de fameuze 'Memorie Biografiche di Don Bosco'. Ik heb dit werk van 10406 bladzijden de laatste drie jaar gelezen, een goede voorbereiding op de lessen die ik volg. We kregen ook al wat huiswerk: teksten lezen ter voorbereiding van de eerste echte les.

maandag 6 oktober 2008

Onthaal universiteit

Deze voormiddag werden we (dat zijn alle nieuwe studenten) enthousiast onthaald door de UPS. De jeugdige muziek en twee dynamische jongeren van de faculteit communicatiewetenschappen werkten zeer aanstekelijk. Alle continenten zijn aanwezig, al was er slechts één uit Oceanië. Natuurlijk waren er een paar plechtige toespraken, maar in lengte best te verteren. De salesiaan die de pastorale werking animeert gaf heel veel praktische informatie. Ook studenten kwamen aan het woord en wel met een stevige inhoud rond de drie woorden 'universiteit', 'pauselijk' en 'salesiaans', de drie woorden van 'UPS'.

Na een eenvoudig hapje met een drankje, werden we dan per faculteit onthaald. Uiteraard ging ik naar de faculteit theologie. Voorstelling van onze professoren, de structuur...

Daarna trokken we per sectie naar een klein lokaal. Ik dus naar de sectie spiritualiteit. Daar waren met een 30-tal. Weer onthaal en voorstelling van onze professoren. Iedereen mocht weer zichzelf voorstellen. Gisteren zijn nog drie Filipijnen toegekomen, die nu nog moeten beginnen met het bestuderen van het Italiaans, terwijl de lessen al starten. En natuurlijk de zeer praktiche informatie zoals de lokalen waar onze lessen doorgaan. Alles samen een mooie start, een goed onthaal in een sfeer Don Bosco waardig. We zijn klaar voor de lessen.

zondag 5 oktober 2008

Bezoek uit Vlaanderen

Deze dag mocht ik doorbrengen in het Nederlands, samen met de twee charmante dames uit het Gentse. Een hele mooie dag! Ontbijt in hun hotel, en dan het Colosseum, het Forum Romanum, Piazza Navona, het Pantheon, Piazza Spagna, met de metro naar Piazza Vittorio-Emanuele, de kerk van het H. Hart (door Don Bosco gebouwd), een chique winkelgebouw bij de Porta Pia (dat gelukkig open was op zondag), en een lekker en gezellig avondmaal. De zon was van de partij. Tussen 12 en 17 uur hebben we zeker meer dan 20 graden gehad, uit de wind en in de zon zelfs drie-vier graden meer. Meer moet dat niet zijn. Het was bijzonder aangenaam. Nog eens een dag in het Nederlands kunnen spreken en zelfs mijn Meigems dialect. In een hartelijke sfeer, vol wederzijdse interesse. Nieuws over het thuisfront en zoveel meer. Bovendien zijn het twee sportieve dames: ze stappen als atleten door Rome, alsof ze elke dag 20 kilometer stappen. Ze schrikken wel als ze een prachtige broeksriem zien van 300 euro. Dan is de riem plots minder mooi en bedenken ze luidop hoe de echtgenotes zouden reageren als ze het ticketje zouden zien... Dankbaarheid vervult mijn hart.

Dit is dan het einde van de vakantie. Morgen onthaalt de universiteit de nieuwe studenten en dinsdag beginnen de lessen. Ik zie ernaar uit.

zaterdag 4 oktober 2008

Planningsdag gemeenschap

Met 62 van de 65 mensen van onze gemeenschap zijn we een dag bij de Paulijnen geweest, om het werkjaar voor te bereiden. Drie medebroeders kunnen pas later hier zijn, waarvan één uit Rusland. Er zijn problemen met de documenten of ze hebben in hun thuishaven nog dringend zaken te doen. We waren gehuisvest in een bijzonder modern retraitehuis. Eigenlijk chique! Zeer verzorgd en netjes, alles tot in de puntjes. Aan de andere kant van hetzelfde meer, waar de paus zijn buitenverblijf heeft. Het panorama was adembenemend: een prachtig zicht op Rome met in de verte de zee.

Gisteren werd iedere deelnemer aan de groep voorgesteld. Eerst met een stoelendans: wie geen stoel had, moest iets vertellen. Na een viertal werden we in koppels verdeeld en kregen we 20 minuten om elkaar te leren kennen. Nadien moesten we dan elkaar aan de groep presenteren. Ik was samen met een salesiaan uit Ethiopië. De goede man begint nu zijn tweede jaar licentie in spiritualiteit. Vorig jaar is voor hem bijzonder hard geweest. Naast de gewone licentiestudies moest hij ook nog Italiaans, Frans, Grieks en Latijn leren. Toch eigenlijk een onmogelijke opgave. Toen ik de naam van Halie Selassie liet vallen, groeide hij zowaar een paar centimeter en begon hij vol vuur te vertellen over de atletische kwaliteiten van zijn volk en de oorzaken daarvan.

’s Avonds was er ruimte voor een losse babbel met een droogje en een natje. Ze noemen mij hier ‘fortunato’, wat ik ook ben. Als ze horen dat ik bijna vier maanden naar Jeruzalem ga, dan komen hun oortjes recht. Velen van hen dromen daar natuurlijk ook van. Ik ben bovendien op vele punten een uitzondering. Ik ben de enige met een sabbatjaar en de enige die niet minstens één jaar in deze gemeenschap zal zijn, maar slechts drie maanden.

Vandaag gaven vier medebroeders eerst wat inleiding: de organisatie van het jaar (data, karweien, de liturgie, het economische en algemene richtlijnen). Daarna bespraken we in zes subgroepen drie thema’s: ons gemeenschapsleven, onze spiritualiteit en ons gebedsleven, en onze pastoraal. Want salesianen-studenten mochten ook bij Don Bosco niet enkel studeren. Ze moesten minstens een minimum hoeveelheid pastoraal werk doen, liefst bij jongeren. Ik heb gekozen voor de spiritualiteit en het gebedsleven. Deze namiddag werd alles in de hele gemeenschap gebracht en verder besproken. Zeer zinvol en in een gezonde, open sfeer, met af en toe een vleugje humor.

Natuurlijk hebben we ook gebeden, gegeten… Het is vandaag het feest van Sint-Franciscus, patroon van Italië. En deze middag dus … taart en jawel, prosecco.

Het was voor mij de eerste keer dat een werkjaar met de gemeenschap op deze manier wordt voorbereid. Uiterst zinvol, zeker in zo’n diverse en grote gemeenschap. En voor mij een bijzondere hulp om deze gemeenschap beter te leren kennen en er mij zo respectvol mogelijk in te situeren. Gelukkig heb ik zowat 85 % begrepen. Het blijft natuurlijk nog vermoeiend om zoveel te luisteren in een taal die nieuw is voor mij. Opvollend hoevelen hun ouders of één van hen verloren zijn, een zus, een broer... Aan tafel gingen we daar met een vijftal dieper op door. We hebben de gemiddelde leeftijden per land vergeleken. Als je België met Haïti vergelijkt, dan slikken ze alweer. Ze halen nu wel rond de 55, maar dat is nog ver van ons gemiddelde. Ze hebben duidelijk beter leren leven met de dood dan wij. Wat is het goed in België en Vlaanderen.

vrijdag 3 oktober 2008

Cursus Italiaans

Gisteren heb ik ook deel 1b van onze cursus Italiaans volledig afgewerkt. Ik ben er zelf verrast over met hoeveel interesse ik deze taal studeer. Het is werken maar ook genieten. Er is natuurlijk nog veel te leren. Zo heb ik eens de tijden op een rijtje gezet. Het zijn er 15 en zelfs 16, als men er de gerundio bij telt. Ik ken er nu 10 van. Dat is toch al heel wat. Het probleem is te weten in welk geval men welke tijd moet gebruiken. Vooral in de verleden tijd is dat een probleem. Maar geduld...

Deze morgen vond ik bij mijn mails een bericht van de universiteit. Ze richten nog taallessen in voor de nieuwkomers. Niet alleen Italiaans, maar ook Engels, Frans, Spaans en Duits. Want elke student moet drie van die talen kennen. Het is hier immers een mondiale universiteit. Tegenwoordig kan men uiteraard niet meer studeren binnen één taal. Zoveel informatie is te vinden in andere talen: internet, artikels... Voor studenten die uit landen komen, waar men niet één van deze vreemde talen geleerd heeft, is dat een uitermate zware opdracht. Gelukkig kennen de meesten minstens al Engels of Spaans of Frans of Duits. Dus moeten ze 'slechts' twee talen leren: Italiaans en nog een andere.

Als Vlamingen hebben we uiteraard veel voordelen. Ik heb bijvoorbeeld in ons Don Boscocollege van Zwijnaarde vijf talen geleerd: Nederlands, Frans, Engels, Duits en Latijn. Soms vragen medebroeders hier naar onze talenkennis. Ja, het is een voordeel uit een klein taalgebied te komen. En een sterke kracht als men vreemde talen kan gebruiken of minstens begrijpen.

Ik denk dat ik inderdaad nog lessen Italiaans zal volgen. Het is een unieke kans en wel de enige kans om mijn Italiaans zo goed mogelijk te maken. Ook al zal ik na twee maanden moeten afhaken. De eerste lessen Italiaans beginnen rond 20 oktober. Cioa!

donderdag 2 oktober 2008

Missionarissen

Gisterenavond zat ik aan tafel naast een Haïtiaan. Hij heeft ooit nog in Brussel gestudeerd, in het Frans, in een instituut van de jezuïeten. Hij was zeer geïnteresseerd in ons politiek systeem. Hij bracht zelf direct al het begrip 'taalgrens' aan en wist zeer goed hoe de verhoudingen tussen Wallonië en Vlaanderen liggen. Hij weet zelfs heel wat over onze geschiedenis. Uiteraard spraken we ook over zijn land. Na de maaltijd zijn we nog een half uurtje blijven napraten. Zeer boeiend.

Toen het over onze Vlaamse missionarissen in Haïti ging, werd hij zowaar nog enthousiaster dan hij al was. Hij kent hen allen persoonlijk of heeft hen persoonlijk gekend. Met wat een respect, waardering en dankbaarheid spreekt hij over onze Vlaamse missionarissen! Van één zei hij zelfs: "Die is totaal Haïtiaan met ons, Haïtianen, geworden. Alleen zijn huidskleur is niet veranderd. Hij heeft ons vooruit geholpen, gediend, zijn leven totaal gegeven voor ons. 'Un santo!!' ..."

Sinds ik hier toegekomen ben, hoor ik dikwijls dergelijke verhalen. Medebroeders uit Zuid-Amerika, Afrika, Azië... De meesten kennen Vlamingen en spreken met veel lof en waardering over hen. Eergisteren nog vertelde een Indiër over een Vlaming die een belangrijk boek in het Engels vertaald heeft. Hij is hem daar zeer dankbaar voor.

Natuurlijk is er een bijzondere band met de mensen van Congo, Ruanda en Burundi. Zij voelen zich met ons land verbonden. Van die verbondenheid mag ik dagelijks genieten. Vooral daar hebben vele missionarissen het beste van zichzelf gegeven, ja, hun leven gegeven of doen dat nog steeds. We mogen echt fier zijn op onze missionarissen!

En zoveel anderen zijn naar het Zuiden getrokken: scheutisten, witte paters, jezuïeten...

Toen ik vroeg naar het aantal roepingen in Haïti, werd mijn gesprekspartner wat treurig. Hij zei het ongeveer zo: "De westerse mentaliteit is in ons volk binnen geslopen. Men heeft het moeilijk met engagementen voor het leven. Een korte tijd, ja, maar niet voor het leven. Dat brengt heel onze roeping in gevaar voor de toekomst."

Er zijn natuurlijk ook andere verhalen. Grote groepen novicen en medebroeders in vorming in India, in Colombia en op zoveel plaatsen. Maar slechts weinigen in West-Europa. Met de Spanjaarden en de Italianen deel ik de pijn van het beperkt aantal roepingen. Hoe moet het verder met onze congregatie in West-Europa? Met de Kerk?

Een afrondertje: gisteren kwam een Poolse medebroeder terug, die pastoor is hier in de buurt. Hij bracht een straffe poescafé mee, uit Gdansk. Toen hij mij een scheutje gegeven had, zei ik 'nastrovie', wat hem heel verrast deed opkijken. In Taizé heb ik een zestal Poolse woorden geleerd. 'Nastrovie' betekent 'gezondheid'.

woensdag 1 oktober 2008

Verdriet op aftand beleven

Toen ik vorige week in Umbrië-Toscane was, ontving ik de eerste avond een ontstellend bericht uit Vlaanderen: iemand die ik 44 jaar gekend heb, de laatste jaren zelfs zeer goed, was plots, op reis in Spanje, overleden. Met de familie heb ik een bijzondere en langdurige band. Ze was 57 jaar en is zonder enig voorteken plots als een blad van de boom gevallen. Nog wel in het buitenland. Zo iets grijpt een mens aan, ook mij. Wat een pijn voor de man, de kinderen en kleinkinderen, de moeder, de broer, de hele familie, de vrienden, collega's... Het echtpaar was pas in TBS sinds 1 september en had zo'n mooie vooruitzichten.

Dit niet van nabij kunnen meeleven, de familie niet kunnen steunen..., het is een eigen ervaring. Gelukkig is er heel veel mogelijk langs e-mail. Zo mocht ik de viering ontvangen, althans een aantal onderdelen. Die heb ik vandaag ook rustig gelezen en gebeden met de teksten die in de viering zijn opgenomen.

Ook dat is een eigen aspect van een sabbatperiode, een gevolg van ver van huis te zijn.

Er is zoveel pijn. Dit bericht van mij zal bij elke lezer eigen ervaringen oproepen, overledenen in herinnering brengen. Wat zijn we broos en vergankelijk.

Moge God hen de eeuwige vreugde geven, zijn volle liefde, zijn eeuwig licht. Moge Hij allen sterken en steunen die met veel verdriet verder moeten gaan, omdat er een lege plaats is aan hun zijde. Omdat ze lijden omwille van de liefde. Zo bid ik.