zondag 31 augustus 2008

Uitstap 1: de paus en salesiaans Rome

Vooreerst: aan alle schoolgaande kinderen, jongeren en schoolratten (volwassenen dus) een goede start! Na toch nog een zomers weekend in België. Moge het een goed schooljaar worden met Gods zegen. En aan alle niet-schoolgaande volwassenen: eveneens een mooi werkjaar, vol zinvolle ervaringen en dienstbaarheid aan velen. Aan de gepensioneerden of tbs-sers: geniet ervan en doe zinvolle dingen, die het leven vervullen. Aan allen Gods zegen. Ik bid voor jullie.

We hebben een prima uitstap gehad. Eerst de salesiaanse villa van Frascati. Een oude villa met pauselijke betekenis, waar salesianen nu school doen. Heel mooi gelegen.

Dan Castel Gandolfo en de paus. 1,5 uur wachten, aanschuiven en toch nog op een prachtige wijze aanwezig kunnen zijn bij het angelus van de paus. Iedereen stond dichtbij. De binnenkoer (overdekt en dus in de schaduw) stond werkelijk eivol. Stipt om 12 uur verscheen de paus, Benedictus de 16de. Eerst wuiven, dan begon hij snel aan een boodschap die voor mij verloren is gegaan wegens mijn slecht Italiaans en de slechte geluidsinstallatie. Aan u om te beslissen wat de zwaarste oorzaak was. Bovendien was de stem van de paus wat schor, alsof hij last had aan de keel. Na het angelus, dat mooi werd meegebeden door de aangewezigen, opnieuw een boodschap. Tenslotte vermeldde hij alle groepen die officieel aanwezig waren. Ook wij werden vernoemd, kort. De groepen antwoordden met een applaus, gejuich, een lied, een zwaaiende spandoek... En de paus reageerde zeer alert en maakte hartelijk contact vanaf zijn balkon. Na 20 minuten was het voorbij. Dat buitenverblijf is zeer mooi gelegen: op een heuveltop bij een meer en tussen andere heuvels. Tenslotte bezochten we de parochiekerk van Castel Gandolfo-dorp, waar salesianen de dienst uit maken. Voor heel wat medebroeders was het de eerste keer dat ze een paus in levende lijve zagen. Ze waren deze morgen dan ook wat zenuwachtig aan het ontbijt.

Vandaar naar ons noviciaat in Rome. Een ongelooflijk mooi huis, prachtig gemoderniseerd. Er zijn tien novicen, waarvan twee niet-Italianen. Boven op het huis hebben ze een idyllisch mooi uitzicht op de stad, de zee (in de verte) en de heuvels rondom en bovendien op een ander mooi meer. De sfeer zat erin: de novicen zongen terwijl wij aten (we kwamen wat laat toe...) en na het eten zongen wij voor hen. Onze Spanjaarden trokken de kar en of het Spaans was! Ook 'Guantanamerra' zat ertussen. Een Don Boscolied en 'we shall overcome...', in totaal een zestal liederen. Met ritme, handgeklap... Zeer deugddoend.

Daarna bezochten we de kerk die zowat 50 jaar geleden in Rome werd opgericht ter ere van Don Bosco. Zitplaatsen: 1300. Schitterend, al zouden wij in Vlaanderen een moderne kerk anders opvatten. Ook de Brit van onze groep deelde die mening. De mozaïeken (veel, groot, prachtig) bekoorden mij nog het meest. Zeker ook het prachtig marmer. In die kerk en in de lokalen van de salesianen achter die kerk vindt morgen een grote gebeurtenis plaats voor onze congregatie: vier salesiaanse Italiaanse provincies in en rond Rome worden één provincie, in totaal 570 medebroeders, waarvan de meesten oud zijn. Ik sprak kort met een Sardische en Italiaanse jonge medebroeder en het is duidelijk, zoals overal in West-Europa: de spanning tussen het groot aantal 'oude' en oudere salesianen en het klein aantal 'jongeren' en 'heel jongeren'. De huidige opvolger van Don Bosco, Don Chavez, komt er morgen de vereniging installeren. Alles was kraaknet en bevlagd en in een enorme zaal stonden de tafels reeds klaar voor de buffetmaaltijd.

Tenslotte reden we naar de kerk die in 1936 aan Maria Hulp der Christenen werd toegewijd, en waar zeer veel mensen komen bidden: een echt Mariabedevaartsoord. Een enthousiaste oude salesiaan vertelde over de kunstwerken. En vermeldde zowaar de betekenis van Waterloo en Napoleon! Indrukwekkend heiligdom. Tegelijkertijd is het de parochiekerk voor 30 000 inwoners. Een gemeenschap van 20 medebroeders maakt er de dienst uit.

Met veel dank ronden we dit weekend af. En ja, niet vergeten: gisterenavond at ik de eerste 'gelati'. Ze zullen mij daar nog zien, in dat ijsjescafé! Opnieuw buiten op een terras in het zachte weer. En morgen de resultaten van mijn eerste test Italiaans. Oeioei...

zaterdag 30 augustus 2008

Een vliegende Romeinse walvis

Gisterenavond zijn we gaan eten met een congolese medebroeder, een medebroeder uit Burkina Faso, de Vlaamse priester en ik zelf. Op een mooie locatie: in een rustige tuin, met een vriendelijke bediening. Zalig. De voertaal was het Frans. Ik heb een pizza geheten, nog groter dan een grote pannenkoek, met zeevruchten. Maar mijn nachtrust was wel gestoord. In 't vervolg een kleine pizza.

Vandaag zaterdag: mijn eerste weekenddag in Rome. Niets te doen. Deze morgen had ik meer dan vier uren vrij, deze namiddag zelfs meer dan zes uren. Naast mijn eerste Romeinse siësta (!) heb ik mij bezig gehouden met de tijden van de werkwoorden. Want ik miste toch maar de eerste zes lesdagen van de cursus.

Terwijl ik zo bezig was met de passato remoto (onvervoltooid verleden tijd) hoorde ik een raar geluid, bijna zoals van een moto, maar op afstand. Ik liep op en af in mijn kamer om de venijnige werkwoordvormen in mijn arm geheugen te stampen (dril, weet je wel), zag ik de bron van dat motorgeluid: een zeppelin. Helemaal blauw met gele letters, reclame voor ... jawel, Ikea. Hij kwam mooi mijn richting uit en wendde zich een paar keer, zodat ik goed kon observeren hoe wendbaar hij was. Hij had werkelijk de vorm van een walvis en was al even groot. De vin bewoog naar links en naar rechts. De walvis vloog traag (geen 5 km per uur, schat ik) en bewoog ook traag. Ik kan mij voorstellen dat hij bij hevige wind niet onder controle te houden is. Maar bij dit mooi weer, was hij dat wel. Toen hij dichter kwam hoorde ik een tweede geluid, zoals bij een luchtballon. Hij moest de lucht voortdurend opwarmen, om niet te dalen.

Toch wel een mooi schouwspel. Ik ken alleen niet zien of er meer één persoon in de cabine zaten. De cabine was direct aan de ballon gehecht, zonder touwen. Ik heb aan de walvis de groeten gedaan van België, of heb je liever dat ik zeg van Vlaanderen? Dan maar van allebei.

vrijdag 29 augustus 2008

Varia 1

Deze morgen, tijdens de pauze, vroeg een jonge medebroeder van een ander land mij, of hij op een stoel in mijn buurt mocht gaan zitten, terwijl ik recht stond. Toen hij mijn verbazing zag, legde hij uit dat het in zijn land ondenkbaar is dat hij zou gaan zitten, als een oudere recht stond. Het was duidelijk: hij gebruikte het woord 'un vecchio' = een oude... Overigens een vriendelijke, gereserveerde man! Hij is gelukkig gaan zitten.

De eerste test Italiaans duurde 70 minuten. De luistertest viel tegen. Benieuwd of ik toch iets goed gehoord en begrepen heb. En de rest: ??? We zullen volgende week zien.

Deze namiddag bespraken we het evangelie van volgende zondag. Mooi dat de leraar rekening houdt met zijn publiek, toch negen religieuzen en priesters. De eerste keer dat ik echt aan het praten was in de les. Op een zeker moment stond ik zelfs - tot mijn eigen verbazing - vooraan in de klas aan het bord iets uit te leggen, met stift en al. Twee minuten, maar toch uitleggen. Het gaf me moed om door te gaan.

Daarnet kreeg een drietal medebroeders me zover dat ik een bal naar een basketring gooide. Lang geleden! En zelfs applaus toen het een paar keer raak was. Ik wenste niet aan het spel mee te doen en werd gered door een koppel Italianen, dat de verantwoordelijke van de sportzaal zocht. Ik heb ze naar de receptie van de universiteit gebracht, al blij dat ik hen begrepen had.

Gisterenavond is hier een priester (Vlaming) van het bisdom Mechelen aangekomen. Hij slaapt hier en blijft hier op vakantie tot woensdag. Natuurlijk hebben we samen het ontbijt genomen. Hij leidt in Brussel, samen met anderen, een centrum voor vreemdelingen, met een capaciteit van 250 mensen. We komen hier dus de hele wereld tegen, zelfs Vlamingen.

Morgen wordt het een studiedag. Ik moet immers nog de eerste zes dagen van de cursus Italiaans inhalen. Het is hard nodig. Zondag gaan we samen op uitstap, onder andere naar Castel Gandolfo (waar de paus zijn buitenverblijf heeft).

donderdag 28 augustus 2008

Een gewone dag

Na drie dagen heb ik een nieuw ritme gevonden: de dingen beginnen zich te herhalen, wat energie vrij maakt voor de belangrijkste dingen. In totaal volgen we nu cursus met ongeveer 80 mensen, in totaal in drie talen: Italiaans, Grieks en Latijn. Maar sommigen wonen elders in de stad of in de omgeving. Hier volgt een gewone dag voor dit moment:
7.30 uur: morgengebed, meditatie en eucharistie
8.30 uur: ontbijt
9.30 uur: les
10.45 uur: koffie met koekje
11.00 uur: les
11.30 uur: vrije tijd
13.10 uur: middagmaal
14.30 uur: les
16.30 uur: vrije tijd (tijd voor huiswerk, beweging, boodschappen, persoonlijk gebed, bezinning...)
19.30 uur: avondgebed en avondwoordje door een overste
20.00 uur: avondeten en daarna vrij.

We hebben vijf dagen les, per week dus ongeveer 23 uren. Tel daar nog een tweetal uren huiswerk bij en het zijn er 25.

Er komen nog steeds mensen bij. Vandaag een Burundees. Aan tafel zit ik steeds bij anderen. Vandaag bij twee Koreanen, een Spanjaard, iemand van Peru en Argentinië... Gisteren had ik een mooi gesprek met een Brit die Latijn volgt, om later zijn doctoraat filosofie verder te zetten.

woensdag 27 augustus 2008

Lourdes

Ik zit nu op mijn kamer om dit bericht te maken: de internetaansluiting is in orde gekomen en ook de telefoon gaat nu. Deze morgen bracht de directeur mij naar de wasserij. Er zijn hier zes gemeenschappen met in totaal 400 mensen, de meesten medebroeders! Wat een wasserij, stomerij... Ik zag er op zijn minst zeven vrouwen aan het werk.


De dagen in Lourdes zijn onvergetelijk. Mijn gemeenschap van Sint-Denijs-Westrem had mij voor mijn zilveren priesterjubileum een reis naar Turijn of Lourdes gegeven, samen met een medebroeder naar keuze. Dus nodigde ik de enige overblijvende van zeven (naast mijzelf) van ons noviciaat uit om mee te gaan: Camiel Swertvagher, missionaris in Ruanda, Burundi, Oeganda. Ik heb hem laten kiezen tussen Turijn en Lourdes en hij koos voor Lourdes. Het kwam bijzonder goed uit: het jubeljaar van 150 jaar na de verschijningen aan Bernadette Soubirous. We vertrokken op 16 augustus en keerder op 21 augustus terug (vliegtuig Charleroi - Pau). Het was mijn tweede bedevaart naar Lourdes. Dertig jaar geleden was ik meegegaan met de militaire bedevaart, toen vanuit mijn kazerne in Keulen.


Het eerste wat opviel: héél veel volk. Op de hoogdag van 15 augustus zouden er 70 000 mensen geweest zijn. Bovendien was het een verlengd weekend.

In Lourdes zie je het geloof. Aan de grot, in de grote basiliek van 200 meter lang, in de kaarsjes- en sacramentsprocessie en tussendoor: biddende mensen die zeer openlijk bidden en zingen uit volle borst... Indrukwekkend.

Wat mij het meest geraakt heeft is de sacramentsprocessie. De ongeveer 400 priesters stonden te wachten op een plaats waar de processie gevormd werd. Honderden en nog eens honderden zieken, soms zeer zwaar zieke mensen, passeerden. En telkens is daar begeleider bij, zeer vaak jonge mensen. Dezen zetten zich een week of langer gratis is voor de zieken. Ze werken vele uren per dag, van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. Ik had de gelegenheid om aan sommige jongeren mijn respect uit te drukken. Maar ook vele volwassenen zijn van de partij.

We hebben in Lourdes met twee Belgische bisschoppen kunnen spreken: Mgr. Harpigny van Doornik en Mgr. De Kesel van Brussel. Twee korte maar hartverwarmende momenten: beiden konden heel gewoon contact leggen.

Het weer zat mee, behalve één regendag (dinsdag). Maandag was de beste dag en dan hebben we te voet de Pic de Jer beklommen. Het was goed ook eens een fysieke inspanning te doen. Het ijsje achteraf smaakte overheerlijk.

Ik heb in Lourdes vele kaarsen doen branden voor familie, vrienden, mensen die het mij gevraagd hadden. Ook dat ontroerde mij: in Lourdes een kaars branden betekent nog meer dan elders hetzelfde doen. Maria heeft grote zorg voor mensen, vooral voor zieken en mensen in nood. De Madonna van Don Bosco is niet voor niets de naam 'Maria Hulp'. Er staan duizenden kaarsen te branden, tot kaarsen van € 250 toe: hele grote en dikke. Wat vertrouwen mensen niet allemaal toe aan Maria met een eenvoudige kaars! Het geloof met terug eenvoudiger worden en vooral lichamelijker: mensen willen iets doen, aanraken, neerleggen, bewegen...

Ik ben blij dat de grot gebleven is, in al haar eenvoud. De binnenwand is ondertussen glad gewreven door de mensen, ter hoogte van borst en schouders en zover als mensen met hun handen boven zich kunnen reiken.

Natuurlijk heb ik mijn sabbatjaar aan Maria toevertrouwd. Moge zij mij leiden zoals ze Don Bosco geleid heeft. En ook alle mensen die mij dragen tijdens dit jaar.

dinsdag 26 augustus 2008

Aangekomen in Rome

Sinds gisterenavond ben ik in Rome. Het gewicht van mijn bagage werd aanvaard: 600 gram boven de toegestane 26 kg. De vlucht met Brussels Airlines verliep vlekkeloos. Het vliegtuig zat niet half vol. En toen doken we in de typisch Italiaanse toestanden: een uur gewacht op de bagage, er waren geen bussen (reden niet), de treinen reden zeer onregelmatig (staking) en minder frequent en de taxi's vroegen € 50 naar het station Termini... Geen informatie... Geland om 15.40 uur (na 105 minuten vliegen), en om 19.45 uur was ik ter plekke. Twee lieve dames wezen de bushalte.

Ik was duidelijk verwacht. De directeur dompelde mij met nog een nieuwkomer direct onder in een groep van een 48 medebroeders van over heel de wereld: Libanon, Brazilië, de Filippijnen, Congo, Rwanda, Bolivië, Argentinië, heel wat salesianen van India, een paar Polen, een Slovaak, iemand van Zuid-Korea, Birma... In Gent was ik de jongste, hier ben ik zowat de oudste. Wat een verschil! Allemaal even vriendelijk. De wijn en de poescafé deden de rest!

Ik heb een goede nacht gehad.

Deze morgen een test Italiaans die mij in het tweede van drie niveau's deed belanden. De leraar zag een kans dat ik nog in niveau drie kom, maar ik betwijfel dat. We zullen zien.

Het weer zit alleszins goed. Heel de week 30 graden en meer.

Een volgende keer zeg ik iets over mijn reis naar Lourdes.

Dit bericht is opgemaakt op een qwertyklavier (in de universiteit), want op mijn kamer kan ik nog niet op internet en werkt de telefoon nog niet. Hopelijk volgend bericht wel op mijn kamer...

dinsdag 12 augustus 2008

Eerste lessen Italiaans

In onze gemeenschap van Sint-Denijs-Westrem verblijft momenteel voor enkele maanden ene medebroeder die twaalf jaar lid is geweest van de hoofdraad van de salesianen van Don Bosco te Rome. Hij was er verantwoordelijk voor de salesianen in Noord-Europa, dus van Ierland tot Rusland. Hij raadde mij een Italiaanse spraakkunst aan, waarmee hij zich al die jaren uit de slag getrokken heeft.

Ik heb die grammatica reeds gelezen, met veel interesse. Het roept het verlangen om Italiaans te kunnen gebruiken wakker en versterkt het nog. Hét probleem zullen de werkwoorden zijn. Zoals in het Latijn geeft het Italiaans immers veel aan met kleine veranderingen in het werkwoord: heden, verleden, toekomst, eerste persoon enkelvoud, tweede persoon enkelvoud...

Af en toe begin ik reeds eenvoudige zinnetjes voor mezelf op te zeggen.

Naast mijn tent in Taizé, vorige week, stond een koppel van rond de zestig, die van Italië zijn. Ik kon al meteen wat inoefenen. Al schakelde de man vlotjes en tactvol over op Frans...

Over twee weken heb ik mijn eerste lessen gehad, in Rome.

Maar eerst nog Lourdes. Zaterdag vertrekken we met twee. Later hierover meer.